🔑 Służebność – co warto o niej wiedzieć przy sprzedaży lub zakupie nieruchomości?

Służebność to jedno z tych pojęć, które często pojawia się przy transakcjach nieruchomości, a jednocześnie potrafi budzić wiele pytań 🤔
Zdarza się, że na działce czy przy drodze dojazdowej widnieje wpis o „służebności” – co to oznacza i czy stanowi problem przy sprzedaży lub zakupie?
📜 Czym jest służebność?
Służebność to prawo, które ogranicza właściciela nieruchomości na rzecz innej osoby lub innej nieruchomości.
Najczęściej spotykane są:
- służebność drogi koniecznej – czyli prawo przejazdu lub przechodu przez cudzy grunt 🚗🚶♀️
- służebność przesyłu – prawo do utrzymania i dostępu do urządzeń takich jak kable energetyczne, rury gazowe, czy kanalizacja ⚡💧
- służebność osobista – przyznana konkretnej osobie, np. prawo do zamieszkiwania w danym lokalu 🏡
👩🦳 Służebność osobista – co warto wiedzieć?
Służebność osobista obciąża nieruchomość na rzecz osoby fizycznej, przyznając jej prawo podobne do służebności gruntowej.
📌 Jej treść może być identyczna jak treść służebności gruntowej, ale wygasa z chwilą śmierci uprawnionego.
Nie może być sprzedana ani przeniesiona na inną osobę.
Najczęściej dotyczy nieruchomości mieszkalnych – np. gdy właściciel przekazuje lokal w drodze darowizny, zastrzegając sobie prawo do dalszego zamieszkiwania 🏡
Ważne jest, by nie mylić służebności osobistej z dożywociem.
👉 W przypadku służebności osobistej nie istnieje obowiązek opieki nad uprawnionym – prawo dotyczy jedynie możliwości korzystania z nieruchomości.
Służebność mieszkania pozwala również na przyjęcie do lokalu małżonka oraz małoletnich dzieci uprawnionego 👨👩👧👦
Czy po śmierci uprawnionego prawo to przejdzie na jego bliskich?
➡️ Zależy to wyłącznie od zapisów w akcie notarialnym.
Służebność osobista nie blokuje sprzedaży nieruchomości – można ją sprzedać, jednak kupujący nabędzie ją z lokatorem, czyli osobą posiadającą prawo do dalszego zamieszkiwania 🗝️
📖 Gdzie znajdziemy informację o służebności?
Wszystkie służebności są ujawniane w księdze wieczystej nieruchomości:
- w dziale III – znajdziemy wpisy o służebnościach gruntowych i osobistych,
- w dziale I-Sp – mogą pojawić się wzmianki o służebności przesyłu.
Warto dokładnie sprawdzić treść wpisu – czasem dotyczy on drobnej rzeczy, a czasem może znacząco wpływać na sposób korzystania z nieruchomości.
⚖️ Czy służebność to problem przy transakcji?
Nie zawsze! 😊
Wiele służebności ma czysto techniczny charakter – np. dotyczą dostępu do mediów lub drogi wewnętrznej i nie utrudniają sprzedaży.
Problem pojawia się, gdy:
- służebność ogranicza korzystanie z części działki,
- kupujący nie chce przejąć takich obciążeń,
- nie jest jasno określony zakres służebności.
Dlatego przy każdej transakcji warto poprosić pośrednika lub notariusza o analizę księgi wieczystej 📘
🧾 Jak można wykreślić służebność?
Jeśli służebność jest nieaktualna (np. droga nie jest już potrzebna, a urządzenia przesyłowe zostały usunięte), można wnioskować o jej wykreślenie z księgi wieczystej.
Do tego potrzebne będzie:
- Oświadczenie uprawnionego (osoby lub firmy, na rzecz której służebność została ustanowiona) o rezygnacji z niej,
- Złożenie wniosku do sądu wieczystoksięgowego (formularz KW-WPIS),
- Uiszczenie opłaty sądowej (obecnie 100 zł).
💡 Warto zapamiętać:
- Służebność nie zawsze stanowi przeszkodę w sprzedaży nieruchomości.
- Kluczowe jest poznanie jej zakresu i charakteru.
- Dobrze przeprowadzona analiza księgi wieczystej pozwala uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.
📍 Jeśli masz wątpliwości, czy służebność na Twojej nieruchomości może wpłynąć na transakcję – zapraszam do kontaktu 😊
Chętnie sprawdzę księgę wieczystą i wyjaśnię, co oznacza wpis w Twoim przypadku.